Er is (in het buitenland) veel onderzoek gedaan waaruit blijkt dat mensen die bloot staan aan industriële luchtvervuiling en een hogere kans hebben op allerlei ziekten, waaronder (long)kanker, alzheimer, dementie en hart- en vaatziekten. Fijnstof is ook een bewezen drager voor het verspreiden van het Coronavirus.
In Wijk aan Zee, Beverwijk, Velsen en IJmuiden zijn er veel uren en dagen met matige of onvoldoende luchtkwaliteit (qua fijnstof) (RIVM 2021)
Het stof dat in Wijk aan Zee en andere postcodegebieden van de IJmond neerdaalt – ook op vensterbanken, speeltoestellen, moestuinen etc - bevat kankerverwekkende PAK’s en zware metalen als lood, mangaan en vanadium. (RIVM 2019)
89 procent van de lokaal geproduceerde stof is afkomstig van het staalcomplex. De rest is afkomstig van andere omgevingsbronnen als wegverkeer en scheepvaart. Maar ook dat is voor een belangrijk deel te relateren aan Tata Steel. Denk aan het scheepvaartverkeer (ertsen, kolen, slak, staal wordt per schip aan- of weggevoerd), de Tata dieseltreinen (met staalrollen) en het wegverkeer (drie ploegendienst, licht en zwaar vrachtverkeer). (Stofbronnenonderzoek DCMR 2010).
Tata Steel is verantwoordelijk voor 94 procent van de totale PM10 emissie in de gemeente Beverwijk (GGD Amsterdam /GCN project augustus 2018)
Niet alleen is er uitstoot via schoorstenen en pijpen ook de grondstoffenopslag zorgt voor stofoverlast. Circa 1 à 2 procent verwaait. (bron: Burenoverleg met Tata-directie) Als er per jaar 10 miljoen ton grondstoffen verwerkt wordt, verwaait er dus tenminste 100.000 ton.
In sommige postcodegebieden van de IJmond komt longkanker dertig tot vijftig procent meer voor dan in de rest van Nederland. (Longkankerincidentie gemeente Beverwijk, IKNL november 2020)
Er is een directe relatie tussen de uitstoot van het staalcomplex en een hoge incidentie van longkanker. Dat laat een gedetailleerde vergelijking van naburige gemeenten, rookgedrag van bewoners en windrichtingen zien. (Incidentie en prevalentie van kanker in de regio Kennemerland 2004-2018, GGD Kennemerland 2020)
Dat fijnstof in hoge concentraties een veroorzaker is van longkanker is bekend uit de grootschalige ESCAPE-studie (2013), een groot Europees lange termijnonderzoek naar fijnstof. Daarnaast is ook bekend dat in andere landen (onder andere in Italië, 2016) onder omwonenden (binnen een straal van 2 km) van verouderde staalfabrieken longkanker meer voorkomt.
In vergelijking met andere gebieden met zware industrie rapporteren huisartsen in de IJmond constant veel meer patiënten met acute klachten en kwalen die in verband kunnen worden gebracht met slechte luchtkwaliteit. Behalve longkanker ook hartfalen en diabetes bijvoorbeeld (RIVM/Nivel 2021). Dit onderzoek betreft de periode 2013-2019 (begon dus lang voor de zogeheten grafietregens).
Een medisch onderzoek in Canada met zestig gezonde volwassenen die twee weken bij een staalfabriek kampeerden liet zien dat zelfs na twee weken blootstelling allerlei kwalijke stoffen uit de uitstoot van de fabriek zichtbaar zijn in het bloed. Bovendien bleek het hartritme aangetast. Gepubliceerd in 2017 in het Journal of Environmental Health. (https://ehjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12940-016-0206-0Env)
Een aantal onderzoeken zijn verzameld rondom het onderwerp Schone Lucht.
