Schiphol is uitgegroeid tot een almachtige staat binnen de Nederlandse staat, mede door de inzet van achterbakse ‘social engineering’-technieken om politiek en omwonenden te beïnvloeden.
Dit is een artikel van SchipholWatch.nl
De uitzonderingspositie van Schiphol wekt echter meer en meer weerstand op bij burgers die moeten leven met de dagelijkse overlast van het vliegveld. Zo ontstaat een groeiend aantal burgerbewegingen dat “genoeg heeft van het leven in de corporate schaduw” van Schiphol.
Het blijkt uit de recent gepubliceerde thesis ‘In the shadow of the corporate state‘ van drs Rachelle Verdel die antropologisch onderzoek deed naar de gevolgen van Schiphol op zijn omgeving en de reactie daarop van burgers.
Dat Schiphol kon uitgroeien tot een staat in de staat ligt volgens Verdel aan de uitzonderlijke positie die de luchtvaart heeft gevraagd en gekregen van de overheid.
Het regeringsbeleid is jarenlang louter gericht op groei van de sector, en wordt gestimuleerd door ongekende vrijstellingen op het gebied van belastingheffing, veiligheid en milieunormen.
Psychologische oorlogsvoering
Die uitzonderingspositie wordt nog eens versterkt door een uitgekiende inzet van technieken uit de psychologishe oorlogsvoering. Met als resultaat het algehele gevoel van nationale trots te versterken, bestaande uitzonderingen in stand te houden en burgers zand in de ogen te strooien.
Schiphol probeert tegenstanders de wind uit de zeilen te nemen met verhalen over het belang van de luchtvaart en sociale technieken gericht op het creëren van een gunstig beeld over de sector.
Dat kan echter niet meer voorkomen dat de sociale tegenbeweging groeit, aldus Verdel. Het leven in de schaduw van Schiphol geeft burgers gevoelens van onrechtvaardigheid, machteloosheid en uiteindelijk een diep wantrouwen tegenover de politiek die alles maar toestaat.
In haar thesis besteedt onderzoeker Verdel veel aandacht aan de uitzonderlijke positie van Schiphol en hoe het bedrijf die probeert te handhaven. Een belangrijke rol is hierin weggelegd voor de Nederlandse overheid. “Het is vaak moeilijk te zien waar de luchtvaartsector eindigt en de overheid begint. In de praktijk is het onderscheid tussen beide nauwelijks te ontwaren.”
Onzakelijke discussie
“Schiphol en grootverbruiker KLM bestaan al zo lang en zijn zulke sterke merken dat de discussie over de twee zelden zuiver zakelijk kan worden gevoerd. Er is sprake van een groot aandeel sentiment.”
Dat is volgens Verdel dan ook een belangrijke reden waarom rapporten waarin de feiten over Schiphol wat minder rooskleurig zijn – zoals ‘Mainports voorbij‘ van de Raad voor de Leefomgeving – vaak snel in een lade verdwijnen.
Om zijn positie te behouden maakt Schiphol actief gebruik van geavanceerde technieken die vallen onder de noemer ‘social engineering’ – het beïnvloeden van de publieke en politieke opinie door het verspreiden van al dan niet verifieerbare informatie. Doel: het ‘managen’ van de tegenstand en het ‘produceren’ van instemming onder de bevolking.
Pseudo-participatie
Twee tools springen er in het geval van Schiphol uit. Ten eerste is daar het instellen van wat Verdel noemt ‘pseudo-participatie’ – forums waarin hervormingen worden beloofd en waarin burgers inspraak zouden moeten krijgen in de verdere ontwikkeling van het vliegveld. Die inspraakprocedures – de Alders-tafel en de Omgevingsraad – leveren echter nimmer de gewenste veranderingen op, zo blijkt uit het onderzoek.
Het tweede tool dat Schiphol – in samenwerking met de staat – veelvuldig hanteert is dat van de belofte van de technologische innovatie.
Door constant te hameren op te verwachten toekomstige innovaties hoopt de sector milieubeweging en tegenstanders de wind uit de zeilen te nemen. “Maar al dat innovatie-gebabbel dient slechts één doel: om Schiphol verder te laten groeien”, aldus Verdel.
Ontluisterend
De thesis geeft een ontluisterend inkijkje in de achterbakse sociale technieken die de Schiphol-directie inzet om de politiek te beïnvloeden en actieve tegenstanders de wind uit de zeilen te nemen.
Hoopgevend is de conclusie waarin te lezen is dat de weerstand toeneemt en het nog maar de vraag is of Schiphol daar voldoende tegen opgewassen is.
“In de afgelopen decennia heeft de staat zich steeds meer geconcentreerd op het bedrijfsleven in plaats van op de burger. Dit heeft geleid tot een groeiende afstand tussen overheid en burger. Actieve burgers zijn een waardevol fenomeen met het potentieel radicale hervormingen af te dwingen.”
